Hoe vaak gebruiken wij deze uitdrukking. In principe ben ik dit met je eens. In principe ben ik voor een ruim asielbeleid. In principe ben ik het niet eens met het feit dat topbestuurders in de bankensector zulke hoge beloningen ontvangen. Ik vind het in principe heel goed als er meer aandacht komt voor jongeren in de knel.
Wat bedoelen wij met ‘in principe’? Op welke wijze zijn wij principieel en wat is daarbij de norm? Blijkbaar laten wij ons in onze beoordeling leiden door een overtuiging die richting geeft. Waar halen wij die wijsheid vandaan?
Salomo was een wijze koning. Dat had hij niet van zichzelf. Hij had zijn wijsheid van zijn God ontvangen, de God van Abraham, Izaäk, Jakob en de God van zijn vader David. Het is niet eenvoudig om een volk te leiden. Wil je macht? Aanzien? Eer? Rijkdom? Salomo vraagt om wijsheid.
Opvallend is in dit verband de uitdrukking ‘vreze des Heeren’. Dat is niet angst. Het is wel ontzag en eerbied. Het geeft aan dat Salomo heel stil geworden is, onder de indruk is en zich vooral laat leiden door de Heere, zijn God. Jahwe, de Heere, heeft het voor het zeggen. Zijn wil accepteert Salomo als goed. Alle verwachting is van Hem. Dit veronderstelt dat er een geloofsrelatie is tussen Salomo en de Heere God. Dat is het werk van de Heilige Geest, Die hem leidde als mens en in het bijzonder ook als koning. Hij is zelfs gezalfd met de Geest. In zijn doen en laten heeft God het voor het zeggen door Zijn Woord en Geest. ‘Wie heeft lust de Heere te vrezen, ‘t allerhoogst en eeuwig goed, God zal Zelf zijn Leidsman wezen, leren hoe hij wandelen moet!’
Lees maar even hoe Salomo dit verwoordt in het begin van hoofdstuk 1 van het Spreukenboek:
1 De spreuken van Salomo, de zoon van David, de koning van Israël, 2 om bekend te worden met wijsheid en vermaning, om woorden vol inzicht te begrijpen, 3 om vermaning die inzicht biedt, aan te nemen, gerechtigheid, recht en billijkheid, 4 om aan onverstandigen schranderheid te geven, aan een jongeman kennis en bedachtzaamheid. 5 Wie wijs is, zal horen en inzicht vermeerderen, en wie verstandig is, zal wijze raad verwerven 6 om een spreuk en een spreekwoord te begrijpen, woorden van wijzen en hun raadsels. 7 De vreze des HEEREN is het beginsel van de kennis, dwazen verachten wijsheid en vermaning.
In principe. De vreze des Heeren is, persoonlijk, mijn manier van leven, die door het geloof gestempeld is. God heeft door Zijn Geest en Woord zaken in mijn hart gelegd, die nu beslissend zijn in mijn doen en laten. Dat is altijd positief. Daar kan wel verzet komen bij mijzelf of bij anderen in de omgeving. Gods wijsheid, de kennis van Hem en Zijn wetten, Zijn liefde en genade zijn voor mij (en anderen) in principe helend, reddend, troostend.
Ik ben dus in principe principieel als ik de Heere vrees. Als oudere kan ik op deze wijze een prachtig voorbeeld zijn voor jongeren. Jongeren, die de Heere vrezen, kunnen veel indruk maken bij mij als oudere, omdat zij zo puur, eerlijk en doorzichtig zijn. De vreze des Heeren is ‘transparant zijn tot op Christus’. Met de woorden van de Galatenbrief: Christus leeft in mij! Dat kun je zien, horen, ervaren. Dat valt niet te verdoezelen.
Wat we allemaal persoonlijk en samen nodig hebben in 2014 is ‘vreze des Heeren’. Echtheid. Zuiver. Louter. Gaaf, puntgaaf. Jongeren die er voor, voor Hem, gaan. Ouderen die geloof uitstralen zonder kracht, zonder geweld, maar wel door de Heilige Geest. Principiële mensen, die om Christus wil ja-zeggen en soms ook duidelijk om dezelfde reden nee-zeggen.
In principe.
Ben ik in principe principieel? Hoe principieel ben ik?
Ds. F. van Roest
